عوارض و مضرات آهک برای بدن

آیا آهک برای سلامت بدن خطرناک است؟

آهک یک ماده معدنی فراوان و بسیار پر کاربرد است. این ماده هم به صورت خالص و هم در ترکیب با دیگر کانی های معدنی در طبیعت یافت می شود. آهک به صورت خام و فراوری شده وجود دارد و همه انواع آن دارای برخی ویژگی های مشترک هستند که شاخصه‌ی آهک بودن آنها است. ویژگی های اصلی انواع آهک که می توان به آنها اشاره نمود به صورت زیر است:

• دارا بودن یون کلسیم در ساختار شیمیایی
• داشتن خاصیت قلیایی نسبتا قوی
• خطرناک برای سلامت انسان

سنگ آهک معدنی که همان آهک خام موجود در معادن است دارای فرمول شیمیایی کربنات کلسیم است و می توان آن را با انجام فرایند های مختلف و خالص سازی ، به صورت آهک خوراکی برای تولید دارو و مکمل های کلسیمی استفاده نمود. نکته مهم در روش خالص سازی و سم زدائی آهک است که آن را با آهک ساختمانی متفاوت می کند. آهک خاصیت سوزانندگی دارد و اگر تماس طولانی با بافت های بدن داشته باشد می تواند موجب ایجاد سوختگی شیمیایی شود. البته عوارض و مضرات آهک برای بدن بیشتر مربوط به بافت های نرم مثل چشم و احشاء داخلی نظیر سیستم گوارش است.

عوارض و مضرات آهک ساختمانی برای بدن

سنگ آهک یک ماده خطرناک برای سلامت انسان شناخته نشده است اما استنشاق غبار پودر سنگ آهک با ابعاد ریز تر از 10 میکرومتر در مدت طولانی می توان یکی از دلایل ابتلاء به سرطان ریه باشد. این خطر ، کارگران کارخانه های تولید آهک را تهدید می کند. انواع آهک می تواند مضرات بالقوه بر سلامت ما داشته باشد. خاک سنگ آهک ممکن است باعث تحریک چشم ها شده و دید را مختل کند. تماس طولانی مدت آن با پوست هم می تواند موجب تحریک پوستی می شود.

آهک برای ریه ها و سیستم تنفسی ما خطرناک است. استنشاق طولانی و مکرر گرد و غبار آن ممکن است با ایجاد اصطکاک ، دستگاه تنفسی را تحریک کرده و حتی باعث انقباض برونش شود. گرد و غبارهای قابل تنفس پودر آهک سبب رسوبات آزاردهنده در مجرای بینی می گردد که می تواند موجب بدتر شدن قابل توجه عملکرد ریوی و برونشیت مزمن شود. نتیجه آن بروز فیبروز و بیماری های ریه و در بدترین حالت ، علائم و نشانه های سیلیکوزیس شامل سرفه، کوتاهی نفس، خس خس سینه، کاهش عملکرد ریوی، و تغییرات در اشعه ایکس قفسه سینه است.

برخی از مضرات قرارگیری طولانی مدت در معرض غبار و پودر آهک عبارتند از:

• تحریک چشم
• تحریک پوست و غشای مخاطی
• سرفه و عطسه
• رینوره (نشت مایع مغزی نخاعی از بینی)
• اشک ریختن (ترشح اشک)

آهک دارای انواع دیگری هم هست. در صورتی که آهک خام را تحت حرارت بسیار زیادی خالص سازی کنیم ، فرمول شیمیایی آن از کربنات کلسیم به اکسید کلسیم تغییر می کند و آهک به اصطلاح خالص می شود. آهک خالص که با نام آهک زنده هم معروف است از آهک خام خطرناک تر می باشد زیرا خاصیت سوزانندگی بیشتری دارد. بخصوص اگر این ماده را با آب ترکیب کنیم می تواند حرارت زیادی ایجاد کرده و در صورت تماس می تواند موجب سوختگی بدن شود.

دیگر نوع آهک که از ترکیب آهک زنده با آب تولید می شود ، هیدروکسید کلسیم است که نسبت به آهک زنده خاصیت سوزانندگی کمتری دارد و باز هم تماس آن با چشم و یا خوردن آن خطرناک خواهد بود. این آهک که آهک هیدراته نام دارد اگر به خوبی تصفیه شده و از نوع آهک ساختمانی نباشد ، برای تولید مواد غذائی نظیر تولید قند و شکر ، غنی سازی ذرت ، تهیه خیار شور و پخت مربا کاربرد دارد. البته نباید به طور مستقیم مصرف شود بلکه در ترکیب با آب و تهیه آب آهک ، به صورت غیر مستقیم بکار می رود.