آشنایی با آهک و کربنات کلسیم
در طبیعت انواع گوناگونی مواد معدنی و سنگ های مختلف وجود دارد. یکی از فراوان ترین این کانی ها ، کربنات کلسیم است که آن را با نام سنگ آهک یا لایم استون می شناسیم. این ماده که در حدود چهار درصد از پوسته کره زمین را تشکیل داده است ، نوعی سنگ رسوبی تولید شده از ارگانیسم های آلی نظیر مرجان ها ، جلبک ها و موجودات تک سلولی می باشد.
از نظر دسته بندی ، سنگ آهک یکی از زیر مجموعه های کربنات کلسیم است. انواع دیگر کربنات کلسیم با توجه به ویژگی های محل تولید و ساختار شیمیایی و فیزیکی ، عبارتند از گچ ، مرمریت ، تراورتن ، کلسیت ، آرگونیت و تراورتن که هر یک شباهت هایی با آهک دارند. آهک خام (سنگ آهک) و کربنات کلسیم بسیار به هم شبیه هستند و اصولا نمی توان تفاوتی میان آن دو یافت. اما تفاوت ها زمانی ایجاد می گردد که آهک را تصفیه کنیم.
فرایند تصفیه آهک به معنی ایجاد تغییر شیمیایی در سنگ آهک به منظور جدا سازی ناخالصی های موجود در آن است. این عمل به صورت عادی و روزانه در کارخانه های تولید آهک از طریق اعمال حرارت انجام می شود. عموما سنگ های کربناته حاوی ناخالصی های گوناگونی از قبیل آهن ، خاک رس ، گاز کربنیک و منیزیم هستند که برای مصرف در بسیاری از کاربرد ها مناسب نیست. به همین دلیل تحت حرارت زیادی قرار داده می شود تا خالص سازی گردد. طی این فرایند ، فرمول شیمیایی کربنات کلسیم نیز تغییر نموده و تبدیل به ماده دیگری خواهد شد.
شباهت کربنات کلسیم و آهک
از نظر شیمیایی ، آهک و کربنات کلسیم هر دو دارای فرمول ساختاری CaCO3 هستند و تفاوتی با هم ندارند. هر دو ماده قلیایی هستند و نمی توان هیچ کدام را در آب خالص حل نمود. به لحاظ فیزیکی ، سنگ آهک و کربنات کلسیم بسته به ناخالصی های موجود درساختار آنها ممکن است به رنگ سفید ، زرد یا خاکستری در طبیعت یافت شود. از نظر کاربرد هم هر دو ماده در بخش ساخت و ساز ، تولید مواد شیمیایی ، کشاورزی و پرورش دام و طیور به کار می رود.
تفاوت کربنات کلسیم و آهک
با وجود شباهت هایی که سنگ اهک به کربنات کلسیم دارد ، ولی انواع آهک فراوری شده شیمیایی نظیر آهک زنده و آهک هیدراته با کربنات کلسیم متفاوت هستند. فرمول آهک خالص به صورت اکسید کلسیم CaO و آهک هیدراته ، هیدروکسید کلسیم Ca(OH)2 است که در قیاس با فرمول کربنات کلسیم CaCO3 تفاوت دارند. آهک زنده بر خلاف کلسیم کربنات که نامحلول است ، به طور کامل در آب حل می شود.
از نظر کاربردی ، موارد مصرف آهک فراوری شده با کربنات کلسیم متفاوت است. این مواد را بر خلاف کربنات کلسیم می توان برای ضدعفونی مواد آلوده و عفونی و مکان های آلوده ای نظیر سالن های پرورش طیور و استبل چهارپایان استفاده نمود. همچنین آهک هیدراته یکی از مواد مورد مصرف در تصفیه آب آشامیدنی است. از آهک زنده در تولید آسفالت و سیمان استفاده شده و آهک هیدراته از جمله ملزومات صنعت ذوب آهن و تولید فولاد می باشد.
ثبت ديدگاه