انواع ملات آهک و راهنمای کاربرد آنها

انواع ملات آهک

آهک ماده ای با اهمیت در صنعت ساختمانی است. این ماده شاید قدیمی ترین ملاتی است که بشر از آن برای ساخت و ساز استفاده نمود. آثار و سازه های بسیار قدیمی که با آهک ساخته شده اند در ایران و سرتاسر جهان وجود دارد که نشان از استحکام این ماده در امور ساختمانی دارد. امروزه هم از انواع ملات آهک در ساخت و ساز استفاده می شود که به معرفی چند مورد از آنها می پردازیم.

ملات آهک هیدرولیک

این ملات از آهک هیدرولیک طبیعی NHL یا همان آهک آبی تهیه می شود و ترکیب خوبی از استحکام و انعطاف پذیری دارد. ملات آهک هیدرولیک با درجات پایداری متفاوتی برای پوشش دهی کاربرد های مختلف قابل تهیه است. این ملات در محیط های مرطوب بکار می رود و به سرعت سخت شده و در مقابل فشار ها مقاومت می کند. اما سرعت سفت شدن آن زمان کافی برای دیوار چینی را هم می دهد. آهک هیدرولیک به صورت پودری است و از نظر ظاهری شبیه به سیمان است و نسبت به سایر انواع آهک ، گرانتر می باشد.

ملات آهک غیر هیدرولیک

از آهک غیر هیدرولیک که با نام آهک بتونه هم معروف است برای تهیه این ملات استفاده می کنند. ملات آهک غیر هیدرولیک به شدت نرم و انعطاف پذیر است و برای ظریف کاری بکار می رود. این نوع ملات بسیار کند کربناته می شود و بخصوص در مناطق سرد ، در مقابل ضربه آسیب پذیر است. آهک هیدرولیک در مناطق مرطوب اصلا سفت نمی شود. به دلیل دیر سفت شدن این ملات ، می توان آنرا خارج از محدوده ساختمانی و به صورت پیش ساخته تهیه نموده و به محل مصرف منتقل نمود.

ملات آهک گرم مخلوط

این ملات که از آهک زنده تهیه می شود ، حرارت زیادی در طی فرایند تولید ایجاد می کند که دلیل نام گذاری آن است. این ملات چسبنده و غنی از آهک برای محافظت از ساختمان ها مناسب است اما مانند ملات غیر هیدرولیک ، در مقابل سرما آسیب پذیر می باشد. این ملات را هم می توان به صورت پیش ساخته به محل مصرف منتقل نمود.

چه ملات آهکی انتخاب کنیم

ملات ها در ساختمان سازی به عنوان چسب واحد های سازنده عمل می کنند. ملات آهک ویژگی های انعطاف پذیری و تنفس پذیری دارد که تکان ها و رطوبت زیان بار برای اجزاء سازنده را جذب می کند. اصول زیادی در تهیه ملات ها وجود دارد که برخی از آن را بررسی می کنیم.

سازگاری

ملات باید نسبت به چیدمان ساختمانی اطراف خود نرم تر باشد. ملات سفت به چیدمان آسیب زده و آن را دچار خوردگی می نماید. عامل کلیدی در دیوار چینی ، تنظیم میزان سختی ملات است بنابراین باید در انتخاب نوع مواد مصرفی در ملات دقت نمود. در جدول زیر ، میزان سختی برخی مواد برای تهیه ملات ذکر شده است:

استقامت

ملات در حالی که نرم تر از چیدمان اطراف خود است اما باید به اندازه کافی مقاوم و بادوام باشد. این عامل می تواند مقاومت و توان تحمل فشار ملات را افزایش دهد. برای تصمیم گیری در مورد انتخاب ملات باید به شرایطی محیطی توجه شود زیرا باید در مقابل باد و باران تحمل کافی داشته باشد.

آهک به عنوان ماده کمکی در تهیه برخی انواع دیگر ملات

ملات باتارد

ملات باتارد که یکی از پر کاربردترین انواع ملات است از ترکیب کردن آهک با ماسه و سیمان بدست می آید. کاربرد آهک در ملات باتارد برای ضد آب کردن آن است و به همین دلیل می تواند در کف سازی ، کانال های آب و محیط های مرطوب استفاده شود.

ملات ساروج

ملات ساروج که توسط ایرانیان اختراع شده است دارای سابقه مصرف بسیار طولانی است. ملات ساروج از ترکیب کردن یک به یک آهک هیدراته و خاکستر تهیه می شود. ملات ساروج برای استفاده در محیط های مرطوب مانند پایه پل ها ، آبراه ها و مناطق بسیار بارانی مناسب است و در محیط های خشک ، پس از مدتی ترک خورد و پودر می شود. برای تهیه ساروج می توان از برخی مواد کمکی مانند خاک رس ، موی و پشم حیوانات و الیاف گیاهی به همراه آهک و خاکستر استفاده نمود.

ملات پودر سنگ و سیمان

این ملات از ترکیب پودر سنگ آهک و سیمان سفید یا سیمان سیاه تهیه می گردد و معمولا برای بند کشی کاشی و سرامیک و یا نماسازی ساختمان ها بکار می رود. وجود آهک سبب می شود اولا سیمان پس از خشک شدن ترک نخورد ، دوما خاصیت ضد آب به ملات می بخشد. ابن ملات ، بخصوص به صورت ملات پودر سنگ و سیمان سفید ، ظاهری بسیار زیبا و تمیزی دارد به همین خاطر برای بندکشی کاشی و سرامیک حتما بکار می رود.

ملات شفته آهک

ملات شفته آهک در واقع دوغاب آهکی شل است که برای تثبیت خاک های نرم ، شنی ، رسی و ریزدانه استفاده می شود. استفاده از این ملات همچون دیگر مصارف آهک ، برای ضد آب کردن و افزایش استحکام است به همین علت برای محیط های مرطوب نظیر کف سازی استخر مناسب است.